Akü kutup başlarının oksitlenmesi (korozyona uğramasını da ekleyebiliriz) çok yaygın karşılaşılan bir sorundur. Kutup başları oksitlenmeye veya korozyona maruz kalmış akülerde genel gücün azalması, hasarlanma veya çalışırken kıvılcım oluşması gibi çeşitli sorunlar meydana gelebilir. Bu yüzden oksitlenme akülerin ömrünü kısaltabilir.
Akü Kutup Başlarının oksitlenmesi nedir?
Akü kutup başları yüksek iletkenliğe sahip metallerden meydana gelir. Bu metaller tuz, nem, hava veya hidrojen gazı gibi maddelere maruz kaldığında belirli bir kimyasal reaksiyon oluşabilir. Oluşan bu reaksiyon sonucu ise akü kutup başlarının etrafında ve bazen kablo uçlarında yeşilimsi, mavimsi veya beyazımsı dışarıdan toz gibi görünen sülfür kristalleri oluşur. İşte buna akü kutup başlarında oksitlenme veya genel olarak korozyonu da denilebilir.
Akülerinizi ömürlü ve performanslı kullanabilmek için oluşan bu oksitlenmeyi temizlemeniz gerekmektedir. Bunun yanında bir araba aküsünü düşünecek olur isek, kutup başlarında oluşan oksitlenmenin temizlenmemesi arabanın elektrik sistemlerine de zarar verebilir.
Akü Kutup Başları Neden Oksitlenir?
Akülerde oksitlenmeye ve korozyona sebep olan 5 temel faktör vardır.
1. Aşırı Şarj
Elinizde sulu bir kurşun asit akünüz varsa ve aşırı şarj ederseniz, sülfürik asit kaynayarak aşırı gaz birikmesine ve akü terminallerinde ileri düzeyde korozyona ve oksitlenmeye neden olur. Bunun yanında akünün yüksek sıcaklıklara maruz kalması da aşırı şarj ile birlikte akü terminallerine zarar verecektir.
2. Aşırı Doldurma
Sulu akülerinizin bakımını yaparken doldurduğunuz aşırı su miktarı akü terminalleri ile temas ettiğinde gerçekleşecek olan kimyasal reaksiyon sebebi ile oksitlenmeye ve korozyona sebep olacaktır. Bunun yanında aşırı doldurulan akülerde elektrolit seyrelmesi olacağından akünün kullanım ömrünün azalmasına ve akü kutusunun hasar görmesine sebep olabilir.
3. Sızıntı veya Hasar
Akünün düşmesi veya darbe alması gibi durumlarda ortaya çıkabilecek hasarlardan dolayı sızıntı meydana gelmesi oksitlenme ve korozyonun bir diğer sebeplerindendir.
4. Akü bağlantılarının zayıf olması
Akü terminallerine yapılan bağlantılar sıkı bir şekilde yapılmadığı takdirde akü terminallerinin neme daha çok maruz kalmasına sebep olacağından oksitlenme meydana gelebilir.
5. Çevresel Faktörler
Özellikle denize kıyısı olan yerleşim alanlarındaki havadaki yüksek nem ve tuz oranı ile birlikte yüksek sıcaklıklar akülerdeki oksitlenmeyi ciddi derecede hızlandırabilir.
Akü Kutup Başları Oksitlenirse Ne Olur?
Akü kutup başlarında oksitlenme meydana gelmesi akünün kötü olduğu anlamına gelmez. Ancak akü kutup başlarındaki oksitlenme veya korozyon akünüzün düzgün çalışmadığını da gösterebilir. Zamanında temizlenmeyen oksitlenme, elektriksel sorunlara (aracınız veya aküyü kullandığınız sisteminiz için), araç aküsü ise marş sorunlarına, akünün aşırı ısınmasına yol açmasından dolayı performans sorunlarına ve akünüzün ömrünün kısalmasına sebep olabilir.
Uhome Ev Tipi Enerji Depolama Sistemi 8kW/10.24 kWh
Uhome serisi inverter, akü şarj cihazı, UPS ve aküleri hepsi bir arada tek bir modüler sistemde birleştirerek %50’ye varan daha hızlı ve kolay kurulum süreleri sağlayan kapsamlı bir güneş enerjisi ve enerji depolama çözümüdür. Şık ve kompakt tasarımı, IP65 koruma sınıfı ile bu hepsi bir arada (all-in-one) sistem hem iç hem de dış mekanlara monte edilebilir, bu da onu çok yönlü ve çeşitli hava koşullarına dayanabilir hale getirir.
Akü Kutup Başı Oksitlenmesi Nasıl Temizlenir?
1. Önce Güvenlik
Akü kutup başlarında meydana gelen oksitlenme veya korozyon gözlerinize ve cildinize zarar verebilir. Bu yüzden temizlemeye başlamadan önce olası temas riskini minimize etmek adına gözlük ve eldiven takmanızı şiddetle tavsiye ederiz.
2. Akü Bağlantısını Kesin
Önce negatif kutup, sonra pozitif kutuptan olacak şekilde akü kablolarını çıkarıp kutup başlarından uzak olacak şekilde yerleştirin. Araç aküsü için bağlantısı kesecekseniz akü hafıza koruyucusu kullanmak aracınızın elektrik sistemini ve kayıtlı verileri korumak için faydalı olacaktır.
3. Aküyü Çıkarın
Kutup başlarını söktükten sonra akünüzü bir tava şeklinde bir kaba veya geniş bir kovaya alarak çıkarın. Aküyü çıkarmadan temizleyebileceğinizi düşünseniz de çıkarmanızı her zaman tavsiye ederiz. Aküyü çıkardıktan sonra kablo başlarını ve kablo yalıtımını kontrol etmeyi unutmayın. Kablo başlıklarından herhangi bir çatlak veya korozyon görür iseniz ya da kablo bağlantı yalıtımında gevşemeler gözlemlerseniz kabloları yenilemeyi düşünebilirsiniz.
4. Temizlemeye Başlayın
Bir tel fırça veya benzeri bir alet ile oksitlenmeyi temizlemeye başlayabilirsiniz. Ilık su ve karbonat karışımı kullanabileceğiniz gibi artık piyasada kolayca bulunabilen oksit temizleyici sprey yardımı ile kutup başlarını temizleyebilirsiniz.
5. Kurulayın ve Aküyü tekrar bağlayın
Oksitlenmeyi temizledikten sonra mümkün ise mikrofiber bir bez yardımı ile kutup başlarını kurulayın. Daha sonra akünüzü önce pozitif kutuptan başlayarak tekrar bağlayabilirsiniz.
Sonuç Olarak
Aşırı şarj, olası hasar ve sızıntılar, sıcaklık, nem veya tuz gibi çevresel faktörler akülerinizin kutup başlarının oksitlenmesine sebep olabilir. Düzenli kontrol ve bakım ile akülerinizin ömrünün kısalmasını ve performansının düşmesini oksitlenmeyi temizleyerek engelleyebilirsiniz. Bunun için karbonat – ılık su karışımı kullanabileceğiniz gibi hazır satın alabileceğiniz spreylerden de faydalanabilirsiniz.
Sıkça Sorulan Sorular
Oksitlenmiş akü kutup başları araç çalıştırmayı nasıl etkiler?
Oksitlenmiş veya korozyona uğramış akü kutup başları, kablolar ile düzgün temasa izin vermedikleri için araca güç sağlamak için gereken elektrik akımını kısıtlayacaklarından aracınızın çalışmasına izin vermeyecektir. Hatta ilerlemiş oksitlenme temizlenmediği takdirde aracınızı takviye yaparak çalışmak bile imkansız hale getirebilir.
Akü kutup başlarındaki oksitlenmenin belirtileri nelerdir?
Akü üzerinde veya çevresinde beyaz, yeşil veya mavi bir tortu, aracı çalıştırmakta zorluk, sönük farlar veya benzeri elektriksel sorunlar oksitlenmenin başlıca belirtileri arasında sayılabilir. Buna ek olarak oksitlenmiş kutup başları çürük yumurta benzeri bir koku da yayabilir.
Oksitlenmeyi önlemek için akümü ne sıklıkla temizlemeliyiz?
Akülerinizi yılda bir kez kontrol edip temizlemek akü ömrünü uzatırken olası oksitlenme veya korozyonu engeller. Nemli bir bölgede yaşıyor iseniz (örneğin denize yakın coğrafyalarda) aküleriniz oksitlenmeye daha yatkın olacağından yılda en az iki kere kontrol etmek faydalı olacaktır.